Các yếu tố tác động đến kim ngạch xuất, nhập cà phê giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EU28)

Bài viết cung cấp các thông tin về hoạt động xuất, nhập khẩu cà phê giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu trong giai đoạn 2008-2018 bao gồm các thông tin chủ yếu về sản lượng, giá trị, giá cả và thuế xuất cũng như cơ cấu sản phẩm cà phê giữa Việt Nam và từng nước thuộc EU28.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các yếu tố tác động đến kim ngạch xuất, nhập cà phê giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EU28) Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020 CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN KIM NGẠCH XUẤT, NHẬP CÀ PHÊ GIỮA VIỆT NAM VÀ LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU28) ANALYSIS OF FACTORS AFFECTING IMPORT AND EXPORT COFFEE BETWEEN VIETNAM AND THE EU (EU28) Nguyễn Trịnh Thanh Nguyên Khoa Kinh tế, Đại học Tây Nguyên; thanhnguyentnu@gmail.com Bùi Ngọc Tân Khoa Kinh tế, Đại học Tây Nguyên; bomtan@gmai.com Tóm tắt Bài viết cung cấp các thông tin về hoạt động xuất, nhập khẩu cà phê giữa Việt Nam và Liên minh châu Âutrong giai đoạn 2008-2018 bao gồm các thông tin chủ yếu về sản lượng, giá trị, giá cả và thuế xuất cũng như cơcấu sản phẩm cà phê giữa Việt Nam và từng nước thuộc EU28. Đồng thời, bài viết xây dựng và áp dụng mô hình“Lực hấp dẫn trong thương mại - Gravity Model for Trade” để phân tích các yếu tố tác động lên kim ngạch xuấtnhập, khẩu cà phê giữa Việt Nam và EU28. Kết quả định lượng cho thấy các yếu tố về tổng thu nhập quốc nội, quymô dân số, sự ổn định của tiền tệ, thuế nhập khẩu mà châu Âu áp dụng cho cà phê Việt Nam có tác động tích cựclên giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu, ngược lại, yếu tố về khoảng cách và mối quan hệ lịch sử có tác động tiêu cựcđến giá trị kim ngạch xuất, nhập khẩu cà phê giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EU28). Từ khóa: mô hình “gravity model for trade”; thị trường liên minh châu Âu (EU28); xuất, nhập khẩucà phê. Abstract Our study provides the updated information about imports and exports coffee between Vietnam and theEU during the period of 2008-2018 which is mainly focused on quality, value, price and duties as well as thetype of coffee products between Vietnam and EU member states. Moreover, we apply “Gravity model for trade”to build up and analyze some main factors which influence on the total trade value of coffee between Vietnamand EU28. The results show that these factors namely GDP, Population, Exchange Rate and EU Taxation forimporting Vietnamese coffee have positive impacts on total trade value of coffee between Vietnam and EU28. Inopposite side, other factors namely distance, historical relationship have negative impacts on total trade valueof coffee of these partners. Key words: export and import of coffee; “gravity model for trade”; the EU market.1. Lời giới thiệu Liên minh châu Âu (EU28) {1} là thị trường xuất khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam (đặc biệtlà cà phê nhân xô/cà phê nguyên liệu) (Hiệp hội cà phê châu Âu, 2019), chiếm 40% trong tổng sảnlượng và 30% về tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê cả nước (Báo Vneconomy, 2019). Kim ngạch xuấtkhẩu cà phê từ Việt Nam sang EU28 liên tục tăng trưởng ở mức cao trong giai đoạn 2008-2015: từkhoảng 769.5 triệu Euro năm 2008 tăng lên đến 1.187 tỷ Euro năm 2015 (Ủy ban châu Âu-EC, 2019).Xu hướng tăng trưởng giá trị xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang thị trường này có dấu hiệu chậm lạivà bão hòa trong giai đoạn 3 năm tiếp theo (2016-2018) dao động ở mức 1.3 tỷ Euro một năm và gầnnhư toàn bộ các nước thành viên của Liên minh châu Âu đều có hoạt động nhập khẩu cà phê (chủ yếucà phê nguyên liệu) từ Việt Nam, trong đó 5 nước Đức, Ý, Tây Ban Nha, Bỉ, Anh là những khách hànglớn, tryền thống chiếm đến hơn một phần hai giá trị xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang Liên minhchâu Âu (EU28). Mặc dù là nước sản xuất cà phê song Việt Nam vẫn nhập khẩu một số cà phê nguyênliệu và cà phê đã qua chế biến của các nước thành viên của EU28 với tổng giá trị nhập khẩu liên tụctăng cao từ khoảng 0.24 triệu Euro năm 2008 lên đến 1.17 triệu Euro năm 2018. Việt Nam nhập khẩucà phê của EU28 chủ yếu từ Pháp, Đức và Ý (EC, 2019). Nhiều nghiên cứu {2} đã tiến hành để phân tích về hoạt động xuất khẩu cà phê của Việt Namthời gian qua đã góp phần đánh giá vai trò, tiềm năng, khả năng cạnh tranh của mặt hàng cà phê Việt 107 Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020Nam trên thị trường thế giới nói chung và một số thị trường lớn như Mỹ, Nhật Bản, châu Âu nói riêng.Đồng thời, những nghiên cứu này cũng góp phần định hướng chính sách và cung cấp các giải pháp chochính phủ Việt Nam, các nhà sản xuất, chế biến, xuất khẩu cà phê nhằm nâng cao chất lượng, giá trị,và khả năng cạnh tranh của cà phê Việt Nam. Tuy nhiên, nghiên cứu về xuất, nhập khẩu cà phê củaViệt Nam sang thị trường EU28 chưa có nhiều và gần như chưa có các nghiên cứu ma ...