Đánh giá tác động WTO đến xuất khẩu nông sản của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu

Nông nghiệp Việt Nam chủ yếu vẫn sản xuất nhỏ, phân tán nên chưa đáp ứng được yêu cầu về sản xuất hàng hóa quy mô lớn và tiêu chuẩn cao từ thị trường quốc tế. Nguy cơ từ tác động của biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất trong nước và tình hình cung cầu nông sản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá tác động WTO đến xuất khẩu nông sản của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020 ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG WTO ĐẾN XUẤT KHẨU NÔNG SẢN CỦA VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ TOÀN CẦU ASSESSMENT THE IMPACT OF WTO ON VIETNAM'S PRODUCTS EXPORT IN THE CONTEXT OF GLOBAL ECONOMIC INTEGRATION Trần Quốc Hùng Phân hiệu Đại học Đà nẵng tại Kon Tum tqhung@kontum.udn.vn; Tóm tắt Nông nghiệp Việt Nam chủ yếu vẫn sản xuất nhỏ, phân tán nên chưa đáp ứng được yêu cầu về sản xuất hàng hóa quy mô lớn và tiêu chuẩn cao từ thị trường quốc tế. Nguy cơ từ tác động của biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất trong nước và tình hình cung cầu nông sản. Thị trường đầu ra cho nông sản gặp nhiều khó khăn do các nước trên thế giới đều quay lại tập trung đầu tư cho phát triển nông nghiệp, nên các mặt hàng nông sản Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt trong xuất khẩu. Trong khi đó, các nước nhập khẩu nông sản lớn của Việt Nam như Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… đều gia tăng bảo hộ hàng hóa nông sản thông qua các tiêu chuẩn về quản lý chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm, yêu cầu truy xuất nguồn gốc. Sau hơn 12 năm là thành viên WTO, mặc dù các tác động của việc gia nhập WTO đến nền kinh tế nói chung và xuất khẩu hàng nông sản nói riêng chưa hẳn đã rõ nét song việc đánh giá các tác động tới xuất khẩu hàng nông sản là cần thiết, đưa ra định hướng phát triển cho xuất khẩu hàng nông sản nước ta phù hợp với các quy định của WTO nhằm xây dựng nền nông nghiệp bền vững và hội nhập quốc tế thành công. Từ khóa: Hội nhập, Nông nghiệp, Nông sản, Xuất khẩu, WTO Abstract Vietnam's agriculture is still mainly small and scattered, so it can’t meet the requirements of large-scale commodity production and high standards from the international market. Risks from impacts of climate change, environment, crop and animals directly affect production and supply and demand of agricultural products. Output markets for agricultural products have many difficulties because countries around the world have returned to focus on investing in agricultural development, so Vietnam's agricultural products have to stiff competition in export. Meanwhile, major agricultural importing countries of Vietnam such as the United State, EU, China, Japan, Korea, and China... all increased protection of agricultural products through quality management standards and food safety, traceability required. After more than 12 years of being a member of the WTO, although the impacts of WTO accession on the economy in general and the export of agricultural products in particular are not necessarily clear, the assessment of the impacts on agricultural exports It is necessary to set up development orientations for our country's agricultural product export in accordance with WTO regulations in order to build a sustainable agriculture and successful international integration. Keyword: Integration, Agriculture, Products, Export, World Trade Orginazition. 1. Giới thiệu Trở thành thành viên của WTO, Việt Nam có nhiều cơ hội mở rộng thị trường, phát triển xuất khẩu song cũng đòi hỏi Việt Nam phải tiến hành cải cách và tự do hoá thương mại, bên cạnh đó còn phải đối mặt với áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt cả trong nước và trên thị trường quốc tế. Đối với mỗi quốc gia, nông nghiệp là một khu vực địa kinh tế không chỉ nuôi sống cư dân nông thôn mà còn cung cấp lương thực, thực phẩm cho cư dân thành thị, là thị trường tiêu thụ các sản phẩm công nghiệp. Thu nhập từ xuất khẩu nông sản cũng là nguồn thu ngoại tệ cần thiết để nhập khẩu các hàng hoá khác cho nền kinh tế. Với các nước nghèo và đang phát triển thì nông nghiệp là lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của đa số nhân dân vì phần lớn dân cư những nước này đang sống ở khu vực nông nghiệp, nông thôn. Trong khi đó, hầu hết các nước phát triển cũng đều có những chính sách nhất định để bảo vệ sản xuất và xuất khẩu nông sản của họ để bảo đảm an ninh lương thực và ổn định xã hội. 557 Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020 Gia nhập WTO đánh dấu sự thâm nhập thị trường sâu rộng, trong đó có các mặt hàng nông sản. Tuy nhiên, bối cảnh hội nhập kinh tế đa phương có nhiều yếu tố bất lợi. Cuộc khủng hoảng tài chính thế giới và suy thoái kinh tế toàn cầu dẫn tới suy giảm tăng trưởng kinh tế, thương mại, đầu tư ở bình diện thế giới và không ít đối tác chủ chốt của nước ta. Biểu hiện của chủ nghĩa bảo hộ nổi lên ở một số nơi, đặc biệt là từ nửa cuối năm 2016; Chương trình nghị sự phát triển Đô-ha vẫn còn bế tắc đã tác động không nhỏ đến hoạt động xuất khẩu các mặt hàng nông sản nói riêng và hoạt động xuất khẩu của Việt Nam nói chung trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu. Nội dung bài viết tập trung vào phân tích tác động đến hoạt động xuất khẩu nông sản, cơ hội và thách thức, những tác động của kinh tế thế giới, những biến động của một số chỉ tiêu kinh tế của Việt Nam khi gia nhập WTO. Từ đó, đề xuất những khuyến nghị trong hoạt động xuất khẩu một số mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu. 2. Cơ hội và thách thức cho xuất khẩu nông sản Việt Nam khi gia nhập WTO 2.1. Cơ hội - Việt Nam gia nhập WTO sẽ tăng vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, trên sân chơi lớn toàn cầu. Thị trường của 150 nước và hơn nữa sẽ là lý tưởng cho hàng hóa của ta đi vào, trong đó có ...