Flamenco - Tây Ban Nha phần 1

Flamenco - Tây Ban Nha Flamenco là một hình thức nghệ thuật dân gian của Tây Ban Nha, thực tế, đó là cả một nền văn hoá. Hơn thế, nó không mang tính bản địa TBN mà chỉ là văn hoá riêng của một phần của nước này - tỉnh Andalusia.Trong quá khứ, Flamenco luôn mang tính chất giải toả tinh thần cho tầng lớp nghèo chịu áp bức. Nó được lưu giữ tới ngày nay theo lối truyền khẩu, và được các nghệ sĩ khác nhau dựa vào đó sáng tác các bản biến tấu theo phong cách của...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Flamenco - Tây Ban Nha phần 1Flamenco - Tây Ban NhaFlamenco là một hình thức nghệ thuật dân gian của Tây BanNha, thực tế, đó là cả một nền văn hoá. Hơn thế, nó khôngmang tính bản địa TBN mà chỉ là văn hoá riêng của một phầncủa nước này - tỉnh Andalusia.Trong quá khứ, Flamenco luônmang tính chất giải toả tinh thần cho tầng lớp nghèo chịu ápbức. Nó được lưu giữ tới ngày nay theo lối truyền khẩu, vàđược các nghệ sĩ khác nhau dựa vào đó sáng tác các bản biếntấu theo phong cách của riêng mình.Flamenco là sự hoà quyện của 3 loại hình : hát, nhảy múa vàguitar- cùng với cách ngắt nhịp ( vỗ tay hoặc bằng các cách khác )được xem như một hình thức nghệ thuật theo cách của riêngmình.Có đến hàng trăm loại kiểu khác nhau, mỗi loại đều có tênđặt riêng như seguiriyas, soleares, alegrías, malagueñas,fandangos, zapateado, rondeña, etc. tuỳ thuộc vào các kiểu kết cấuđặc trưng về giai điệu, nhịp điệu hay hoà âm. Mỗi thể loại này đềumang vẻ đặc thù và nhiều trong số đó là các bản biến thể từ cácbản tương tự tuỳ theo từng vùng.Nguồn gốc:Người ta cho rằng flamenco ra đời từ thế kỉ 16. Các bài ca củaflamenco( hay còn gọi là cante ) được tổng hoà dựa trên ít nhất 4gốc văn hoá khác nhau: Gyspy ( ở Ấn Độ ), Moor ( hay còn gọi làMa rốc - Ả rập ), Do Thái, và bản xứ Andalucia . Năm 1492, docuộc trục xuất người Moor kéo theo nạn ngược đãi tàn tệ người DoThái và Gypsy, văn hoá của họ cũng bị dìm xuống bùn đen. Rútcục Flamenco được tạo ra từ hỗn hợp giữa cante gitano với nhạcdân ca Andalucia. Còn dùng guitar để đệm cho các ca sĩ hát là hiệntượng mà mãi về sau này các du khách tại Andalusia thế kỉ 18 ghilại. Những bài dân ca Andalusia đã từng đi với rất nhiều loại nhạccụ khác nhau như bandurria, violin, tambourine, và bây giờ doguitar chiếm lĩnh.Lần đầu Flamenco chính thức trở thành môn nghệ thuật biểu diễnbình dân là vào nửa sau thế kỉ 19, với sự xuất hiện của CafeCantante. Quán Cafe Cantante đầu tiên được mở năm 1842 tạiSeville, và chẳng mấy gây chú ý. Nhưng đến những năm 1860, cácquán kiểu này mọc ra khắp nơi, không chỉ ở các thành phố lớn củaAndalucia mà còn vươn tới Maldrid và xa hơn nữa. Khán giả thuộcmọi tầng lớp và nghề nghiệp. Họ tới cafos giải trí và xem mộtnhóm gồm 1, 2 ca sĩ , 2 tay guitar đệm hát cho 3 hay 4 cô gái nhảycùng 2 chàng trai. Nửa sau thế kí 19 này có thể coi như thời kì rầmrộ nhất của nghệ thuật biểu diễn Flamenco. Các quán CafeCantante hội tụ cả những ca sĩ người Gypsy ( cante gitano) vàngười Andalucia ( cante andaluz), là những bậc thầy của nhiều thểloại flamenco khác nhau. Đồng thời, cũng nhờ đó mà vai trò củacây đàn guitar được trở nên rộng hơn, hết sức phổ biến. Các quán(cafos) có thể thuê một nguời chơi guitar thông thường hạng nhấthoặc nhì, và nhất thiết phải biết đệm nhiều điệu hát hoặc nhảy khácnhau, và có thể chơi tùy theo phong cách của các ca sĩ khác nhau.Trong khi ca sĩ giữ lại những điểm chủ đạo, thì người chơi đànngày càng ít phụ thuộc. Nghệ sĩ guitar rất được ưa chuộng, và cạnhtranh cũng vì thế mà nóng bỏng. Nhằm vượt lên những đồngnghiệp của mình, người chơi đàn luôn đưa ra các kĩ thuật mới,thậm chí đôi khi là các ngón nghề tiểu xảo bắt mắt nhằm phô diễnnhư đeo găng một tay để chơi đàn hoặc đưa đàn lên quá đầu. Tuynhiên các Cafos cũng đã nuôi dưỡng nên hàng loạt các nghệ sĩguitar tài năng, đỉnh điểm là Romon Montoya ( 1880- 1949) -người sau này đã sáng lập ra phong cách hiện đại cho guitarflamenco solo.Thế kỉ 19 qua đi, mang theo những ngày hoàng kim của Flamencovới các cafos cantante sôi động, vào những năm 1910, nó suy thoáinghiêm trọng.Từ đó đến 1936 là khoảng thời gian Flamenco đượcchuyển thể sang để trình diễn tại nhà hát, thành các vở opera hoặcBalê. Công chúng chuyển sang ưa chuộng những chất giọng mượtmà ( điển hình như Antonio Chacún ) và các bài cante Andalusiannhẹ nhàng hơn. Hai ca sĩ chuyên nghiệp hàng đầu của mọi thời đại,Chacún và Torre là những cá nhân lừng lẫy trong lịch sửFlamenco. Cũng không thiếu các nghệ sĩ lớn thực sự về khâu vũđạo,cùng các tài năng guitar như Javier Molina, Ramón Montoya,Manolo de Huelva, and Perico del Lunar.Chiến tranh Châu âu và hệ quả tồi tệ của nó là cuộc chiến tranhlạnh tại TBN khiến cho toàn cảnh Flamenco những năm 1940 trởnên ảm đạm , ít có những cuộc biểu diễn ngoài phạm vi các nướcChâu Mỹ. Tuy nhiên, sự quan tâm tới một văn hoá Flamenco chânchính đã xuất hiện trở lại vào những năm 50, tạo nhiều điều kiệnđể tổ chức các buổi biểu diễn nghiêm túc. Các Festivals tạiCordoba, Jerez và Malaga cuối những năm 50, đâu những năm 60đã tác động nhiều đến thị hiếu công chúng và khuyến khích mộtthế hệ nghệ sĩ mới.Guitar Flamenco hiện đại.Guitar Flamenco hiện đại được xem như họ hàng của guitar cổđiển hiện đại, vì chúng có cùng gốc gác tổ tiên, lại được xây dựngtrên những phương pháp cơ bản giống nhau. Tuy nhiên guitarFlamenco có một âm thanh đặc trưng và kết cấu riêng, đạt đượcnhờ việc sử dụng những loại gỗ khác nhau để làm thân đàn, đồ ...