GIỚI THIỆU VỀ TƯ DUY KINH TẾ (Phần 2)

Qua thời gian, mức giá có thể lên hoặc xuống. Điều thường hay xảy ra nhất là LẠM PHÁT, được định nghĩa là sự tăng mức giá. Tuy nhiên, có những giai đoạn mà mặt bằng giá chung giảm xuống. Hiện tượng này được gọi là GIẢM PHÁT. Đôi khi ta gọi sự sụt giảm tỷ lệ lạm phát là GIẢM LẠM PHÁT.Để đo lường đúng tỷ lệ lạm phát hay giảm phát, ta cần lập một năm gốc để từ đó so sánh. Một khi đã lập năm gốc, những thay đổi mức giá tương lai (hoặc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIỚI THIỆU VỀ TƯ DUY KINH TẾ (Phần 2) GIỚI THIỆU VỀ TƯ DUY KINH TẾ (Phần 2) SỬ DỤNG CHỈ SỐ GIÁ Qua thời gian, mức giá có thể lên hoặc xuống. Điều thường hay xảy ra nhấtlà LẠM PHÁT, được định nghĩa là sự tăng mức giá. Tuy nhiên, có những giaiđoạn mà mặt bằng giá chung giảm xuống. Hiện tượng này được gọi là GIẢMPHÁT. Đôi khi ta gọi sự sụt giảm tỷ lệ lạm phát là GIẢM LẠM PHÁT. Để đo lường đúng tỷ lệ lạm phát hay giảm phát, ta cần lập một năm gốc đểtừ đó so sánh. Một khi đã lập năm gốc, những thay đổi mức giá tương lai (hoặcquá khứ) có thể được so sánh với năm gốc này. Cách dễ nhất để hiểu điều này là xem chỉ số giá tiêu dùng CPI được tínhbằng cách nào. Công thức tính CPI là: P0 là giá món hàng tại thời điểm 0. Q0 là số lượng món hàng tại thời điểm 0. P1 là giá món hàng tại thời điểm 1. Ở dạng chung, để tính CPI ở bất cứ năm nào, ngoài năm gốc luôn bằng 100,ta dùng công thức sau: CPI = Chi phí của Rổ hàng hoá vào năm xem xét X 100. Chi phí của Rổ hàng hoá vào năm gốc SỰ KHAN HIẾM VÀ NHỮNG KHẢ NĂNG LỰA CHỌN Những lựa chọn kinh tế là cần thiết bởi vì nguồn lực là khan hiếm: chúngkhông tự nhiên có sẵn với số lượng vô hạn. Ta có thể xây dựng đường giới hạn khả năng sản xuất cho bất cứ thực thểsản xuất nào, kể cả toàn bộ nền công nghiệp hay kinh tế quốc gia. Hãy tham khảo các đồ thị Nhớ rằng chi phí cơ hội của món hàng X mà ta có là số lượng những đơn vịY phải bỏ đi để có được một đơn vị X: Chi phí cơ hội của X: DY/D X = (YB - YA) / (XB - XA). TỶ LỆ CHUYỂN ĐỔI BIÊN (của x và y) - Số đơn vị một loại hàng phải mất đi để tăng một đơn vị của một loại hàngkhác. Về hình học – được thể hiện bởi độ dốc của đường PPF Về kinh tế – đó là chi phí cơ hội của món hàng X Quy luật chi phí tương đối tăng lên – Chi phí cơ hội của những đơn vị tăngthêm của một loại hàng sẽ tăng lên khi xã hội sản xuất loại hàng đó nhiều thêmnữa. Vì sao điều này xảy ra? Quy luật chi phí tăng lên dựa trên thực tế là cácnguồn lực có khuynh hướng chuyên môn hóa, vì vậy một phần năng suất sẽ bị mấtđi khi các nguồn lực được chuyển từ những hoạt động mà họ làm tương đối tốtsang những hoạt động mà họ có thể làm không tốt bằng. MÔ HÌNH LƯU CHUYỂN CỦA NỀN KINH TẾ Nền kinh tế ở trạng thái động hay luôn luôn chuyển động. Các yếu tố sảnxuất lưu chuyển từ khu vực người tiêu dùng sang khu vực kinh doanh. Rồi khuvực kinh doanh sử dụng những yếu tố này để sản xuất hàng hóa và dịch vụ. Đổilấy việc cung cấp yếu tố sản xuất, người tiêu dùng nhận được thu nhập dưới dạnglương, tiền cho thuê, lãi và lợi nhuận. Thu nhập này sau đó được dùng để muahàng hóa và dịch vụ do khu vực kinh doanh sản xuất ra. Một mộ hình lưu chuyển đơn giản của nền kinh tế được minh họa bên dướibằng các đường vạch. Để thực tập anh chị có thể thêm khu vực quốc tế. Tuy nhiên, người tiêu dùng thường không tiêu hết thu nhập của mình, vàkhu vực kinh doanh hay công ty thường tiêu hơn số tiền kiếm được. Người tiêudùng là KHU VỰC THẶNG DƯ –không phải tất cả thu nhập của họ đều được tiêuhết, trong khi công ty là khu vực THÂM HỤT – chi tiêu nhiều hơn thu nhập.Lượng thu nhập không được người tiêu dùng chi tiêu được đưa vào tiết kiệm.Những nguồn vốn này được khu vực kinh doanh vay để chi cho đầu tư, xây nhàxưởng hoặc mua máy móc. Rất tiếc là nền kinh tế thực tại phức tạp hơn nhiều so với những gì được môtả cho đến lúc này. Tất cả chúng ta đều quá biết rằng không phải tất cả thu nhập cóđược đều có thể tiêu vào hàng hóa, dịch vụ hay tiết kiệm. Một phần thu nhập phảiđược dùng để trả thuế. Thuế được dùng để trả cho chi tiêu chính phủ. Thoạt đầuviệc trả thuế làm giảm dòng thu nhập bằng cách giảm bớt số tiền mà người tiêudùng có, nhưng về sau lại xuất hiện trở lại trong dòng thu nhập thông qua chi tiêucủa khu vực chính phủ. Những thành tố thêm vào mô hình lưu chuyển là nhập khẩu và xuất khẩu.NHẬP KHẨU là những khoản chi tiêu của người tiêu dùng (và công ty) vàonhững sản phẩm sản xuất ở thị trường nước ngoài. Những khoản chi tiêu này sẽlàm giảm dòng thu nhập. Tuy nhiên, XUẤT KHẨU, tức những khoản chi tiêu củacác thực thể nước ngoài vào hàng hóa và dịch vụ sản xuất ở nền kinh tế trong nướcsẽ làm tăng dòng thu nhập. Cuối cùng, ta có thể thêm vai trò của các trung gian tài chính như ngânhàng hay thị trường chứng khoán. Những định chế này tập hợp vốn của khu vựcthặng dư (Tiết kiệm) và cho khu vực thâm hụt vay để đầu tư. Hai thước đo thường được dùng để biểu diễn giá trị sản lượng trong mộtnền kinh tế. Đó là Tổng Sản phẩm Quốc dân (GNP) và Tổng Sản phẩm Quốc nội(GDP). TỔNG SẢN PHẨM QUỐC DÂN (GNP) được định nghĩa là giá trị tất cảhàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất trong nền kinh tế bởi các yếu tố sảnxuất thuộc sở hữu trong nước trong một giai đoạn cụ thể, được định giá bằng giáthị trường. TỔNG SẢN PHẨM QUỐC NỘI (GDP) được định nghĩa là giá trị tất cảhàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất trong nền kinh tế trong một giai đoạncụ thể, được định giá bằng giá thị trường. ...