Kết quả bước đầu nghiên cứu thành phần loài chim của khu đề xuất bảo tồn thiên nhiên Văn Bàn – tỉnh Lào Cai

Bài viết nghiên cứu thành phần loài chim; phân bố các loài chim theo sinh cảnh và độ cao; danh sách các loài chim được ghi nhận trong đợt khảo sát tại huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả bước đầu nghiên cứu thành phần loài chim của khu đề xuất bảo tồn thiên nhiên Văn Bàn – tỉnh Lào Cai 26(3): 18-28 T¹p chÝ Sinh häc 9-2004 KÕt qu¶ b−íc ®Çu nghiªn cøu thµnh phÇn loµi chim cña khu ®Ò xuÊt b¶o tån thiªn nhiªn v¨n bµn - tØnh lµo cai Lª M¹nh Hïng ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt HuyÖn V¨n Bµn n»m tËn cïng phÝa ®«ng Sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau nh− nam cña tØnh Lµo Cai (21°52-22°15N; 103°57- Time speed count vµ Advanded point count ®Ó 104°26E) víi diÖn tÝch 60.000 ha, lµ mét trong x¸c lËp danh lôc chim t¹i c¸c ®ai cao, sinh c¶nh nh÷ng huyÖn cã ®é che phñ rõng lín nhÊt ViÖt kh¸c nhau. Tæng hîp, thèng kª sè liÖu, sö dông Nam. c¸c tµi liÖu, s¸ch h−íng dÉn ®Ó x¸c ®Þnh, ®Þnh Tr−íc ®©y, V¨n Bµn lµ mét trong c¸c khu ®Ò lo¹i, tªn loµi, thø tù theo Danh lôc chim ViÖt xuÊt b¶o tån thiªn nhiªn cña ViÖt Nam, tuy Nam [10], riªng chÝch ®íp ruåi ®Çu x¸m nhiªn ®Õn th¸ng 7/2002, V¨n Bµn ®K chÝnh thøc (Seicercus tephrocephalus), theo Alstrom vµ ®−îc kÕt hîp víi khu b¶o tån thiªn nhiªn Hoµng Olsson [1], cu cu x¸m (Cuculus saturatus), l¸ch Liªn - Sa Pa ®Ó thµnh lËp nªn V−ên quèc gia t¸ch ®Çu hung (Alcippe dubia), kh−íu bôi bông Hoµng Liªn-Sa Pa. V¨n Bµn n»m trong tæng thÓ tr¾ng (Yuhina zantholeuca), kh−íu má dÑt m¸ cña dKy Hoµng Liªn, khu vùc tËp trung hµng vµng (Paradoxornis verreauxi) theo Robson lo¹t c¸c ngän nói cao, víi ®Ønh cao nhÊt 2913m. (2000) [6]. Mét diÖn tÝch lín rõng nguyªn sinh cßn l¹i tËp §iÒu tra thùc ®Þa ®K ®−îc tiÕn hµnh t¹i trung tõ ®é cao 700-2700 m. huyÖn V¨n Bµn vµo th¸ng 3/2002 víi sù phèi V¨n Bµn cã c¸c lo¹i sinh c¶nh rõng ®Æc kÕt hîp cña c¸c chuyªn gia thuéc Ch−¬ng tr×nh tr−ng kh¸c nhau: sinh c¶nh rõng th−êng xanh BirdLife quèc tÕ t¹i ViÖt Nam, ViÖn Sinh th¸i & ®Êt thÊp ®−îc ph©n bè tõ ®é cao 300-900 m. Tµi nguyªn sinh vËt vµ Tæ chøc B¶o tån ®éng, Sinh c¶nh rõng th−êng xanh nói thÊp ®−îc ph©n thùc vËt quèc tÕ ch−¬ng tr×nh §«ng D−¬ng t¹i bè tõ ®é cao 900-1800 m, ®Æc tr−ng bëi sù cã ViÖt Nam (FFI). mÆt cña mét sè loµi c©y l¸ kim nh− kim giao kÕt lîp (Dacrycarpus imbricatus) vµ p¬ mu II. KÕt qu¶ nghiªn cøu (Fokienia hodginsii). Rõng th−êng xanh trªn nói cao chñ yÕu ph©n bè tõ ®é cao 1800-2650 m, 1. Thµnh phÇn loµi chim ®Æc tr−ng víi sù cã mÆt cña c¸c loµi ®ç quyªn Tæng sè 156 loµi chim thuéc 10 bé, 34 hä ®K (Rhododendron spp.); loµi p¬ mu còng tËp trung ®−îc ghi nhËn trong ®ît ®iÒu tra t¹i huyÖn V¨n kh¸ nhiÒu t¹i sinh c¶nh nµy vµ ph©n bè tíi ®é Bµn (b¶ng 1); cã 2 loµi ®−îc ghi nhËn trong cao 2400 m. S¸ch §á ch©u ¸ lµ trÌo c©y l−ng ®en (Sitta I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu formosa) bËc VU vµ trÌo c©y má vµng (Sitta solangiae) bËc NT [2, 4]; 3 loµi cã mÆt trong Sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra thùc ®Þa Danh lôc §á IUCN 1996 lµ c« c« xanh (Cochoa th«ng th−êng hiÖn nay víi c¸c trang thiÕt bÞ viridis) bËc NT1, kh−íu ®u«i côt (Rimator nghe, nh×n, ghi ©m hiÖn ®¹i ®Õn møc cho phÐp malacoptilus pasquieri) bËc NT1 vµ kh−íu ®u«i nh− èng nhßm, m¸y ghi ©m, m¸y quay phim... ®á (Garulax milnei) bËc NT1. C¸c loµi kh−íu C¸c loµi chim ®−îc ®iÒu tra b»ng ph−¬ng ph¸p x¸m (Garulax maesi), trÌo c©y l−ng ®en, trÌo quan s¸t vµ ®Þnh lo¹i qua tiÕng kªu. H»ng ngµy, c©y má vµng ®ång thêi ®−îc ghi nhËn trong c«ng viÖc ®iÒu tra ®−îc tiÕn hµnh liªn tôc tõ S¸ch §á ViÖt Nam (2000) ë møc ®e däa bËc T 6h00 ®Õn 18h00. [3]; bªn c¹nh ®ã, trÌo c©y má vµng cßn lµ loµi 18 cã vïng ph©n bè hÑp ®èi víi vïng nói Phansipan xanh (Minla cyanouroptera), l¸ch t¸ch häng v¹ch vµ vïng chim ®Æc h÷u thø cÊp B¾c Lµo, kh−íu (Alcippe cinereiceps), l¸ch t¸ch m¸ x¸m ®u«i côt lµ loµi phô ®Æc h÷u vïng nói Hoµng (Alcippe morrisonia), mi ®Çu ®en (Heterophasia Liªn [7, 9]. desgodinsi), kh−íu mµo ®Çu ®en (Y. nigrimenta), §Æc biÖt, trong sè c¸c loµi chim ®K ®−îc ghi kh−íu má dÑt ®Çu x¸m, kh−íu má dÑt c»m ®en nhËn, cã 5 loµi ®−îc ghi nhËn míi: chÝch ®íp (Paradoxornis guttaticollis), kh−íu má dÑt m¸ ruåi ®Çu x¸m, cu cu x¸m, l¸ch t¸ch ®Çu hung, vµng vµ b¾p chuèi ®èm ®en (Arachnothera kh−íu bôi bông tr¾ng, kh−íu má dÑt m¸ vµng vµ magna). 11 loµi ®−îc bæ sung vïng ph©n bè theo Danh 15 loµi cã ph©n bè hÑp trong vïng rõng «n lôc chim ViÖt Nam cña Vâ Quý, NguyÔn Cö ®íi cña dKy ...