Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm mô tả đặc điểm lâm sàng và tìm hiểu một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân uốn ván điều trị tại Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình (2010 - 2016).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân uốn ván tại Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh viện Đa khoa Thái Bình (2010 - 2016)
T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, MỘT SỐ YẾU TỐ
TIÊN LƯỢNG NẶNG Ở BỆNH NHÂN UỐN VÁN TẠI
BỆNH VIỆN QUÂN Y 103 VÀ BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÁI BÌNH
(2010 - 2016)
Lê Văn Nam*; Đỗ Tuấn Anh*; Trương Thị Minh Diệu**; Trần Viết Tiến*
TÓM TẮT
Mục tiêu: mô tả đặc điểm lâm sàng và tìm hiểu một số yếu tố tiên lượng nặng ở bệnh nhân
(BN) uốn ván (UV) điều trị tại Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình (2010
- 2016). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu hồi cứu 58 BN được chẩn đoán UV toàn thể,
trong đó Bệnh viện Quân y 103: 35 BN, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình: 23 BN. Kết quả và
kết luận: đặc điểm lâm sàng: gặp nhiều ở BN nam (60,3%), đa số BN làm nghề nông nghiệp
(82,8%); 86,2% BN UV tìm được đường vào, trong đó vết thương phần mềm chiếm 51,7%; thời
gian ủ bệnh từ 7 - 14 ngày (32,8%); thời gian khởi phát > 48 giờ (70,7%); độ khít hàm từ 1 - 2 cm
gặp 50% BN. Ở thời kỳ toàn phát, 39,6% BN UV có cơn giật cứng từ 10 - 100 cơn/24 giờ; tăng
tiết đờm rãi, vã mồ hôi (91,4%), sốt nhẹ (34,5%), tần số mạch từ 81 - 100 chu kỳ/phút (44,8%).
Một số yếu tố có ý nghĩa tiên lượng nặng: thời gian khởi phát ngắn ≤ 24 giờ, độ khít hàm
≤ 1 cm, số cơn giật/24 giờ > 100 cơn, tần số mạch > 120 chu kỳ/phút, tăng tiết đờm rãi và vã
mồ hôi niều.
* Từ khóa: Uốn ván; Triệu chứng; Yếu tố tiên lượng.
Study of Clinical Features and Prognostic Factors in Tetanus Patients
in Military Hospital 103 and Thaibinh General Hospital (2010 - 2016)
Summary
Objectives: To describe clinical characteristics and explore some major prognostic factors in
tetanus patients treated at 103 Military Hospital and Thaibinh General Hospital (2010 - 2016).
Subjects and methods: A retrospective study was carried out on 58 patients, who were
diagnosed with tetanus, including Military Hospital 103 with 35 patients, Thaibinh General
Hospital 23 patients. Results and conclusions: Clinical characteristics: men were more likely to
be diagnosed in 60.3%, the majority of patients worked in agriculture (82.8%); almost (86.2%) of
the tetanus patients found access, with 51.7% of wounds; incubation period from 7 to 14 days
accounted for 32.8%; the onset time over 48 hours was 70.7%; the jaw tightness of 1 - 2 cm
was present in 50% of patients. At full-blast, 39.6% of tetanus patients had a hard seizure of 10
- 100 attacks/24 hours; increased phlegm, sweating (91.4%), mild fever (34.5%), pulse
frequency from 81 to 100 per minute (44.8%). Some factors have significant prognostic
significance: short onset time ≤ 24 hours, jaw tightness ≤ 1 cm, number of seizures/24 hours
over 100, pulse rate > 120 beats/min and increased sputum and sweat sweat.
* Keywords: Tetanus; Symptoms; Prognostic factors.
* Bệnh viện Quân y 103
** Bệnh viện Đa khoa Thái Bình
Người phản hồi (Corresponding): Lê Văn Nam (drlenam103@gmail.com)
Ngày nhận bài: 18/05/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 11/09/2017
Ngày bài báo được đăng: 21/09/2017
92
T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017
ĐẶT VẤN ĐỀ
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU
Uốn ván là một bệnh truyền nhiễm
nặng, do ngoại độc tố của vi khuẩn
1. Đối tượng nghiên cứu.
Clostridium tetani gây nên. Bệnh UV
58 BN được chẩn xác định UV toàn
được mô tả từ rất sớm trong lịch sử y học
thể, ≥ 16 tuổi, điều trị tại Khoa Truyền
Ai Cập, Trung Hoa và Hy Lạp với triệu
nhiễm, Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh
chứng đặc trưng là cứng hàm và co cứng
viện Đa khoa tỉnh Thái Bình từ tháng
cơ liên quan đến vết thương. Hàng năm,
01 - 2010 đến 6 - 2016.
trên toàn cầu ước tính có khoảng một
triệu ca UV, số ca tử vong từ 300.000 500.000. Việt Nam là nước đang phát
triển, có khí hậu nhiệt đới, xếp vào danh
sách các nước có tỷ lệ mắc UV cao.
Tiên lượng bệnh là yếu tố quan trọng
góp phần làm giảm tỷ lệ tử vong. Năm
1975, tại Darka-Senegal, Hội nghị Quốc
tế về bệnh UV đã thống nhất đưa ra
6 yếu tố có giá trị tiên lượng UV bao gồm:
thời gian nung bệnh, thời gian lan bệnh,
số lượng cơn giật, đường xâm nhập, mức
độ sốt, tần số mạch. Tuy nhiên, trong quá
trình thực hành chẩn đoán và điều trị, các
- Tiêu chuẩn chẩn đoán: theo Bộ môn
Truyền nhiễm, Học viện Quân y [1]: có vết
thương nghi ngờ là cửa vào; cứng hàm là
triệu chứng khởi bệnh đầu tiên, sau đó co
cứng các cơ theo thứ tự: đầu, mặt, thân
mình và tứ chi; có cơn giật cứng kịch phát
trên nền tăng trương lực cơ liên tục.
- Tiêu chuẩn loại trừ: BN < 16 tuổi, UV
cục bộ và co giật do nguyên nhân khác.
2. Phương pháp nghiên cứu.
- Nghiên cứu hồi cứu trên 58 bệnh án
của BN UV của 2 bệnh viện trong thời
gian nghiên cứu.
yếu tố tiên lượng trên chưa phản ánh hết
- Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng tất cả
diễn biến của bệnh theo thời gian, cần có
BN UV theo tiêu chuẩn của Bộ môn Truyền
thêm nghiên cứu để đưa ra yếu tố tiên
nhiễm, Học viện Quân y (2015) [1].
lượng đầy đủ hơn.
- Nghiên cứu ...