TỔNG QUAN VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA WTO LIÊN QUAN ĐẾN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ

Chỉ một thời gian ngắn sau khi Internet ra đời và được ứng dụng trong việc trao đổi dữ liệu thương mại, người ta đã nhận thấy hệ thống pháp luật quốc tế về thương mại tỏ ra không phù hợp với môi trường kinh doanh mới. Internet xóa nhòa các biên giới quốc gia, rút ngắn thời gian giao dịch tới mức gần như tức thời và có thể cung cấp nhiều dịch vụ theo thời gian thực, rất khó phát hiện người gửi thông tin trong khi thông tin lại có thể sao chép và phát tán cực...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TỔNG QUAN VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA WTO LIÊN QUAN ĐẾN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TỔNG QUAN VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA WTO LIÊN QUAN ĐẾN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ BỘ CÔNG THƢƠNG CỤC THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ VÀ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TỔNG QUAN VỀ CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA WTO LIÊN QUAN TỚI THƢƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Triển khai nhiệm vụ thực hiện các cam kết của Việt Nam với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong lĩnh vực thương mại điện tử Hà Nội, tháng 10 năm 2008 2 TỔNG QUAN Thƣơng mại điện tử và Internet Thƣơng mại điện tử đã hình thành từ cuối những năm 60 của thế kỷ trƣớc với việc trao đổi dữ liệu điện tử giữa các doanh nghiệp lớn trên các mạng riêng.1 Tiếp đó, mạng Internet hình thành vào cuối thập kỷ 80 tại Hoa Kỳ và tới năm 1995 đƣợc chính thức công nhận là mạng toàn cầu. Số ngƣời sử dụng Internet trên toàn thế giới tăng lên nhanh chóng: năm 1994 là 3 triệu, năm 1996 là 67 triệu và năm 1998 đã là 100 triệu.2 Lĩnh vực kinh doanh và thƣơng mại đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội tiềm tàng của Internet. Một mặt, Internet là môi trƣờng tuyệt vời để tiến hành các hoạt động thƣơng mại. Mặt khác, chính các hoạt động thƣơng mại đã góp phần quan trọng vào sự phát triển cực kỳ mau lẹ của Internet.3 Thƣơng mại điện tử dựa trên nền tảng công nghệ Internet đã trở thành Con - đƣờng - tơ - lụa - mới của thời đại kinh tế tri thức. Hoạt động của một số tổ chức quốc tế liên quan tới thƣơng mại điện tử Chỉ một thời gian ngắn sau khi Internet ra đời và đƣợc ứng dụng trong việc trao đổi dữ liệu thƣơng mại, ngƣời ta đã nhận thấy hệ thống pháp luật quốc tế về thƣơng mại tỏ ra không phù hợp với môi trƣờng kinh doanh mới. Internet xoá nhoà các biên giới quốc gia, rút ngắn thời gian giao dịch tới mức gần nhƣ tức thời và có thể cung cấp nhiều dịch vụ theo thời gian thực, rất khó phát hiện ngƣời gửi thông tin trong khi thông tin lại có thể sao chép và phát tán cực kỳ dễ dàng, v.v... Nhiều tổ chức liên quan tới thƣơng mại ngay lập tức nhận ra sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung các quy định quốc tế về thƣơng mại trong môi trƣờng mới. Nhiều tổ chức thuộc Liên Hợp quốc đã đi tiên phong trong việc nghiên cứu, phổ biến các lợi ích và rủi ro, đề xuất các chính sách quốc gia và quốc tế nhằm thúc đẩy sự phát triển của thƣơng mại điện tử. Các tổ chức này cũng tiến hành đàm phán và xây dựng các thoả thuận đa phƣơng về thƣơng mại điện tử. Chẳng hạn, Diễn đàn Liên Hợp quốc về Thƣơng mại và Phát triển (UNCTAD) nghiên cứu và đề xuất các vấn đề phát triển và đã có nhiều nghiên cứu có giá trị về thƣơng mại điện tử, đồng thời hàng năm xây dựng Báo cáo Thƣơng mại điện tử toàn cầu. Uỷ ban Liên Hợp quốc về Luật Thƣơng mại quốc tế (UNCITRAL) xem xét các vấn đề pháp lý và ngay từ năm 1996 đã xây dựng Luật mẫu về Thƣơng mại điện tử, tạo cơ sở pháp lý cho thƣơng mại điện tử trên phạm vi toàn cầu.4 Ủy ban Liên Hợp quốc về tiêu chuẩn và quy trình kinh doanh (UNCEFACT) ban hành các chuẩn trao đổi dữ liệu điện tử trên môi trƣờng Internet. Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) đã nghiên cứu và ban hành các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ phù hợp với môi trƣờng mới. UN/ECE xem xét 1 Các mạng giá trị gia tăng (Value Added Networks) 2 Thƣơng mại điện tử, trang 42, Bộ Thƣơng mại, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội, 1999. 3 Chẳng hạn, phần lớn các website hàng đầu thế giới trực tiếp hoặc gián tiếp tiến hành kinh doanh thu lợi nhuận, tỷ lệ các doanh nghiệp sử dụng email trong kinh doanh rất cao, báo điện tử cạnh tranh gay gắt và dần dần chiếm ƣu thế so với báo giấy truyền thống, quảng cáo trực tuyến đang lấn lƣớt quảng cáo trên truyền hình và các hình thức quảng cáo khác, v.v... 4 Luật Giao dịch điện tử của Việt Nam và các luật tƣơng tự của nhiều nƣớc khác cơ bản dựa trên Luật mẫu về Thƣơng mại điện tử của UNCITRAL. 3 các vấn đề về thuận lợi hóa thƣơng mại, Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) quan tâm nghiên cứu các vấn đề về thuế, ITU và OECD nghiên cứu và đề xuất việc tiếp cận tới hạ tầng cơ sở và viễn thông. OECD, ISO và ITU nghiên cứu và ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật. OECD xem xét các vấn đề về quyền riêng tƣ và an toàn trong giao dịch điện tử. Đặc biệt, ngay từ năm 1980 OECD đã ban hành “Hƣớng dẫn về bảo vệ quyền riêng tƣ và trao đổi dữ liệu cá nhân qua biên giới” và triển khai nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy phát triển thƣơng mại điện tử trong môi trƣờng Internet. Hoạt động của các tổ chức kinh tế thƣơng mại khu vực Năm 1998, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã đƣa ra 10 nguyên tắc chỉ đạo về thƣơng mại điện tử, trong đó nhấn mạnh tới việc chính phủ đóng vai trò tạo dựng môi trƣờng mang tính hỗ trợ cho thƣơng mại điện tử. Cũng trong năm 1998, Hội nghị Thƣợng đỉnh các nhà lãnh đạo của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dƣơng (APEC) đã công bố “Chƣơng trình hành động APEC về thƣơng mại điện tử”. Chƣơng trình hành động này nhấn mạnh tới sự cần thiết phải hợp tác chặt chẽ giữa các nền kinh tế APEC theo hƣớng chính phủ tạo môi trƣờng thuận lợi về pháp lý, điều hành, xây dựng lòng tin và gƣơng mẫu đi tiên phong trong việc phát triển chính phủ điện tử.5 Hội nghị Á-Âu (ASEM) cũng rất quan tâm tới thƣơng mại điện tử, nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc thiết lập Cổng thông tin thƣơng mại (the Single Window). Hoạt động của WTO Từ năm 1998 Tổ chức Thƣơng mại Thế giới (WTO) đã triển khai các hoạt động nghiên cứu về thƣơng mại điện tử. Theo yêu cầu của các nƣớc thành viên, Ban Thƣ ký WTO đã tiến hành nhiều nghiên cứu về vai trò của WTO đối với phát triển thƣơng mại điện tử. Nhiều nƣớc thành viên, cả các nƣớc phát triển cũng nhƣ đang phát triển, đã tích cực nghiên cứu và tham gia nhiều cuộc họp nhằm hỗ trợ tốt nhất cho sự phát triển của thƣơng mại điện tử thông qua hệ thống các quy tắc thƣơng mại đa biên chặt chẽ của WTO. Sự kiện nổi bật nhất của WTO về thƣơng ...