Ứng dụng livestream qua mạng xã hội bán sản phẩm cà phê của người nông dân ở Tây Nguyên, Việt Nam

Bài viết nghiên cứu kinh nghiệm tổ chức bán hàng nông sản qua mạng xã hội ứng dụng livestream, phân tích những lợi ích và hạn chế của cách thức bán hàng này, từ đó đưa ra những khuyến nghị cho người nông dân trồng cà phê ở Tây Nguyên, Việt Nam có thể áp dụng thành công.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng livestream qua mạng xã hội bán sản phẩm cà phê của người nông dân ở Tây Nguyên, Việt Nam Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020   ỨNG DỤNG LIVESTREAM QUA MẠNG XÃ HỘI BÁN SẢN PHẨM CÀ PHÊ CỦA NGƯỜI NÔNG DÂN Ở TÂY NGUYÊN, VIỆT NAM APPLICATION LIVESTREAM VIA SOCIAL NETWORKS TO SELL COFFEE PRODUCTS OF FARMERS IN TAYNGUYEN AREA OF VIETNAM PGS. TS. Nguyễn Thị Bích Loan, TS. Chử Bá Quyết Trường Đại học Thương mại Tóm tắt Livestream đã ra đời từ hàng chục năm qua, nhưng ứng dụng trong mua sắm trực tuyến thì mới diễn ra gần đây, và livestream qua mạng xã hội để bán hàng nông sản được thực hiện khá phổ biến ở Trung Quốc từ năm 2018 đến nay và thu được kết quả đáng ghi nhận. Bài viết nghiên cứu kinh nghiệm tổ chức bán hàng nông sản qua mạng xã hội ứng dụng livestream, phân tích những lợi ích và hạn chế của cách thức bán hàng này, từ đó đưa ra những khuyến nghị cho người nông dân trồng cà phê ở Tây Nguyên, Việt Nam có thể áp dụng thành công. Từ khóa: Livestream qua mạng xã hội, bán hàng nông sản trên mạng xã hội ứng dụng livestream, cà phê ở Tây Nguyên. Abstract Livestream has developed for about ten years, but applying in online shopping has been around recently only, and selling agricultural product via Livestream is a new phenomenon around for two years in the world. There is some good outcome in application Livetream in selling product in China. The authors clarify the benefits and limitations of this phenomenon, thereby making some recommendations for farmers and other relevant agencies need action to push success in Tay Nguyen, Vietnam. Keywords: Livestream via social networks, Selling agricultural product via Livestream, Selling coffee via Livestream in Tay Nguyen area.   1. Đặt vấn đề Sự phát triển nhanh chóng của người dùng Internet và bùng nổ mạng xã hội đã thúc đẩy thương mại xã hội (social commerce). Cùng với các hình thức mua bán hàng trực tuyến từ các website thương mại điện tử, các sàn giao dịch điện tử thì giờ đây mua sắm trực tuyến trên các mạng xã hội cũng bắt đầu phổ biến. Mạng xã hội không chỉ là phương tiện giải trí, truyền thông và quảng cáo mà đã được sử dụng cho các hoạt động bán hàng trực tuyến của nhiều cá nhân, doanh nghiệp. Thực tế cho thấy, mạng xã hội thu hút đông đảo người sử dụng, ví dụ như Facebook có trên 1 tỷ người dùng năm 2012, và khoảng 2,41 tỷ người dùng năm 2019 (Statista, 2019), Youtube có khoảng 1,9 tỷ người xem trên thế giới mỗi tháng (Statista, 2019)… Mạng xã hội đã được các cá nhân, doanh nghiệp sử dụng trong hoạt động kinh doanh, nhất là trong bán hàng để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh. Các trang mạng xã hội Facebook, Youtube, Instagram và Pinteres là những nền tảng thúc đẩy doanh số bán hàng qua mạng tốt nhất (Emarketer, 2019). Theo báo cáo thương mại xã hội 2018 [9], giá trị bán hàng qua mạng xã hội năm 2017 là 41 tỷ USD, trong đó bán hàng qua Facebook chiếm khoảng 38,82%, thứ hai là Youtube chiếm 26,38%, thứ ba là Twitter chiếm 6,21%. Livestream qua mạng xã hội mới phát triển từ sau khi Facebook giới thiệu tính năng live từ cuối 2015 nhưng chỉ là bản thử nghiệm. Phải đến đầu năm 2016, Facebook cung cấp cho người dùng tính năng live truyền phát trực tuyến video trên thế giới (tại Việt Nam bắt đầu từ 31/3/2016) tính năng Facebook Live, Youtube cung cấp Youtube Connect, và Periscope được phát triển bởi Twitter, và một số công cụ mạng xã hội khác đã tạo ra sự bùng nổ số người livestream qua mạng xã hội, chẳng hạn như trang Twitch.tv, nền tảng phát trực tiếp trò chơi trực tuyến thu hút trên 2,2 triệu người xem mỗi tháng. Tại Trung Quốc năm 2017, khoảng 200 triệu người xem đã xem các người biểu diễn trực tuyến (streamer) biểu diễn trực tiếp mỗi đêm trên hơn 200 nền tảng phát trực tiếp. Theo Deloitte (2018), 44 Kỷ yếu Hội thảo quốc tế “Thương mại và phân phối” lần 2 năm 2020 ngành công nghiệp truyền phát trực tuyến tạo ra doanh số khoảng 545 tỷ USD, trong đó livetream qua mạng xã hội chiếm khoảng 7,4 tỷ USD năm 2018, tăng 47% so với 2017 tại Hoa Kỳ. Còn tại Trung Quốc, livestream đã tạo ra một ngành công nghiệp trị giá khoảng 5 tỷ USD trong năm 2017 [1]. Livestream qua mạng xã hội được sử dụng cho nhiều hoạt động và mục đích khác nhau, trong đó bán hàng trực tuyến là một trong các hoạt động được nhiều người sử dụng thời gian gần đây. Trước đây, khi mạng xã hội chưa có tính năng live, việc bán hàng trực tuyến thông qua mạng xã hội như Facebook chỉ có thể thực hiện được thông qua các video cá nhân, hoặc người bán đăng thông tin sản phẩm (hình ảnh, giá bán…), mặc dù có tương tác nhưng ít diễn ra theo thời gian thực. Còn livestream thì giúp người bán hàng trực tuyến tương tác với khách hàng trực tiếp, giúp các khách hàng có thể chủ động thời gian theo dõi livetream, hỏi đáp về sản phẩm muốn mua theo thời gian thực. Nói cách khác, ứng dụng livestream của người bán qua mạng xã hội đã giúp người mua người bán tương tác nhanh chóng, như hình thức bán hàng cá nhân trong truyền thống nhưng được thực hiện qua Internet, do đó nó có phạm vi và quy mô rộng lớn hơn rất nhiều. Đã có một số các nghiên cứu về bán hàng trực tuyến qua livestream mạng xã hội. Nghiên cứu của Francisco J. Mata, Ariella Quesada, Gabriela Mata-Marín (2011) về bán cà phê của người nông dân quốc gia Costa Rica [2]. Từ đánh giá sản lượng cà phê tiêu thụ trên toàn thế giới tăng nhưng nông dân ở các nước sản xuất cà phê phải chịu mức giá ngày càng thấp hơn, nhóm nghiên cứu gọi đây là hiện tượng nghịch lý cà phê, và hiện tượng này đã ảnh hưởng đến sinh kế của hàng triệu nông dân trồng cà phê và những người lao động. Nghiên cứu cho rằng ứng dụng thương mại điện tử có thể giải quyết vấn đề này bằng cách loại bỏ các trung gia ...