Bất cập trong quản lý thuế thương mại điện tử ở Việt Nam hiện nay

Bài viết tập trung nghiên cứu thực trạng hoạt động quản lý thuế TMĐT để xác định một số bất cập trong hoạt động quản lý thuế cũng như các nguyên nhân của những bất cập. Từ đó, bài viết gợi ý một số các biện pháp nhằm hỗ trợ các nhà quản lý thuế khắc phục những bất cập đó, giúp cho việc thu đúng, thu đủ thuế TMĐT trở nên dễ dàng hơn, góp phần giúp đảm bảo nguồn thu và tránh thất thu ngân sách Nhà nước. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bất cập trong quản lý thuế thương mại điện tử ở Việt Nam hiện nay BẤT CẬP TRONG QUẢN LÝ THUẾ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY TS. Nguyễn Thị Phương Thu Trường Đại học Kinh tế Quốc dânTóm tắt: Hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) trong những năm qua có sự phát triểnnhanh, mạnh mẽ nên hoạt động quản lý thuế TMĐT gặp nhiều khó khăn và thách thứckhi phải nhanh chóng ban hành các chính sách thuế để kịp thời điều tiết hành vi của cácbên liên quan đến thị trường TMĐT. Bên cạnh đó còn có những khó khăn trong việcquản lý thuế TMĐT như đăng ký, kê khai, nộp thuế; quản lý thông tin người nộp thuế vàhoạt động thanh tra, kiểm tra thuế. Vì vậy, bài viết tập trung nghiên cứu thực trạng hoạtđộng quản lý thuế TMĐT để xác định một số bất cập trong hoạt động quản lý thuế cũngnhư các nguyên nhân của những bất cập. Từ đó, bài viết gợi ý một số các biện phápnhằm hỗ trợ các nhà quản lý thuế khắc phục những bất cập đó, giúp cho việc thu đúng,thu đủ thuế TMĐT trở nên dễ dàng hơn, góp phần giúp đảm bảo nguồn thu và tránh thấtthu ngân sách Nhà nước.Từ khóa: Thương mại điện tử, thuế thương mại điện tử, quản lý thuế thương mại điện tửIMPLICATIONS OF E-TRADE TAX ADMINISTRATION IN VIETNAM TODAYAbstract: E-commerce activities have been rapidly and strongly increased in recent years.Due to that, e-commerce tax management activities keep facing many difficulties andchallenges when issuing tax policies fast enough to promptly regulate the consumers andstakeholders behaviour in the online market. In addition to that, there are some difficultiesin e-commerce tax management such as registrations, declarations and payments;Taxpayer’s information management; tax inspection and activities examination. Thisarticle focuses on studying the current situation of e-commerce tax management andidentifying some inadequacies in tax administration as well as the causes of theseinadequacies. The article will suggest some measures to support tax administratorsovercoming those inadequacies, easing and adequate e-commerce tax collection -contributing to ensuring income and minimizing the state’s revenue precedent loss.Keywords: E-commerce, e-commerce tax, e-commerce tax administration1. Giới thiệu Sự phát triển mạnh mẽ của nền tảng công nghệ thông tin kết hợp với bối cảnh toàncầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0 có thể coi là những điều kiện cần và đủ để xuhướng kinh doanh trực tuyến trở thành tất yếu trong hoạt động thương mại. Ngày nay, hoạtđộng của hệ thống TMĐT theo xu hướng tất yếu đó, được xem như phương tiện truyềnthông xã hội hiệu quả trong việc kết nối các doanh nhân với người tiêu dùng toàn cầunhanh hơn và thuận tiện hơn. Thống kê về giao dịch trực tuyến cho thấy hành vi của người 288tiêu dùng trên toàn thế giới có xu hướng gia tăng các giao dịch TMĐT thông qua cácphương tiện truyền thông xã hội như Facebook và Instagram (Laudon, K., 2016). Sựchuyển đổi trong kinh doanh và hành vi của khách hàng nói trên đã gây ra những thay đổiđáng kể trong hệ thống kinh tế của nhiều quốc gia do nguồn thu nhập từ thuế của chínhphủ bị thay đổi (Agrawal, D., 2017). Việc đánh thuế TMĐT ở nhiều nước vẫn chưa hiệuquả và kết quả là việc đánh thuế không những không đạt được mục tiêu mà còn không phùhợp với hệ thống kinh tế của quốc gia, gây ra sự suy giảm kinh tế do khó khăn trong thựcthi các chính sách thuế TMĐT. Thời gian gần đây, dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp đã thúc đẩy hoạt độngkinh doanh trực tuyến dựa trên nền tảng Internet ngày càng phát triển do người dân thayđổi thói quen mua hàng một cách tự nguyện, có đôi lúc là bị bắt buộc do thực hiện các chỉthị phòng chống dịch của Chính phủ nhằm hạn chế đi đến những nơi tập trung đông người,đặc biệt là các chợ truyền thống và siêu thị. Sự phát triển nhanh chóng của các hoạt độngTMĐT đi đôi với khó khăn của các các nhà hoạch định chính sách do các chính sách thuếTMĐT đôi lúc không được ban hành kịp thời hoặc được thiết kế và ban hành trong thờigian ngắn nên còn chồng chéo, bất cập trong việc điều tiết hoạt động của các bên liên quan.Những bất cập này không được quan tâm giải quyết sẽ dẫn khó khăn trong quản lý thuếTMĐT và có thể làm cho Nhà nước thất thu thuế hoặc các doanh nghiệp gặp nhiều rủi rotrong hoạt động kinh doanh và nộp thuế TMĐT. Bài viết chỉ ra một số kết quả đạt đượccũng như những bất cập và nguyên nhân của bất cập trong quản lý thuế TMĐT, từ đó đềxuất một số điều chỉnh trong chính sách thuế TMĐT.2. Tổng quan về quản lý thuế TMĐT2.1. Quan niệm về thuế TMĐT TMĐT là một trong những lĩnh vực tương đối mới, ngay tên gọi cũng có nhiều: cóthể gọi là “thương mại trực tuyến” (online trade) (còn gọi là “thương mại tại tuyến”),“thương mại điều khiển học” (cybertrade), “kinh doanh điện tử” (electronic business),“thương mại không có giấy tờ” (paperless commerce hoặc paperless trade) v..v; gần đây“TMĐT” (electronic commerce) được sử dụng nhiều và trở thành quy ước chung, đưa vàovăn bản pháp luật quốc tế, dù rằng các tên gọi khác vẫn có thể được dùng và được hiểu vớicùng một nội dung. (Trần Văn Hòe, 2015) Hiện nay, TMĐT được quan niệm là một mô hình kinh doanh cho phép các côngty, cá nhân mua và bán hàng hóa và dịch vụ qua Internet. TMĐT đã thay đổi hoàn toànphương thức mua sắm truyền thống, trở nên phổ biến với sự tiện lợi, giá cả và chất lượngđa dạng. Hàng hóa có thể mua mọi lúc, mọi nơi trên toàn quốc thậm chí trên toàn thế giới.(Row, L. D., 2019). TMĐT có thể tiến hành trên máy tính, máy tính bảng, điện thoại thôngminh và các thiết bị thông minh khác. Gần như mọi sản phẩm và dịch vụ có thể tưởngtượng đều có sẵn thông qua các giao dịch TMĐT, bao gồm sách, nhạc, vé máy bay và cácdịch vụ tài chính như đầu tư chứng khoán và ngân hàng trực tuyến… T ...