Một số kinh nghiệm đào tạo phẫu thuật viên mổ đục thể thủy tinh tại cộng đồng

Nội dung bài viết trình bày về một số kinh nghiệm đào tạo phẫu thuật viên mổ đục thể thủy tinh tại cộng đồng. Đây không phải là một báo cáo tổng kết thành tích đào tạo trong những năm qua của Đà Nẵng mà chỉ nhằm nêu lên những kinh nghiệm cụ thể nhóm tắc ghi nhận được trong thời gian qua. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số kinh nghiệm đào tạo phẫu thuật viên mổ đục thể thủy tinh tại cộng đồng2. Nhãn khoa cộngđồngMỘT SỐ KINH NGHIỆM ĐÀO TẠO PHẪU THUẬT VIÊNMỔ ĐỤC THỂ THỦY TINH TẠI CỘNG ĐỒNGNGUYỄN QUỐC ĐẠT, PHẠM BÌNH, TRẦN NGHỊBệnh viện Mắt Đà Nẵngcộng đồng. Tuy nhiên việc đào tạo mớithế nào cho hiệu quả và hợp lý còn tùythuộc vào những điều kiện và hoàn cảnhcụ thể của từng địa phương, đơn vị.Nghĩa là qua một quá trình lâu dài từtrước đến nay của thời đại phẫu thuậtTTT ngoài bao ở nước ta, mỗi nơi sẽ cónhững biện pháp triển khai riêng, kết quảriêng và ghi nhân những kinh nghiệmriêng cho mình. Mặc dù các kỹ thuật caođã bắt đầu phát triển trong những nămqua nhưng việc chia sẻ và học tập lẫnnhau các kinh nghiệm đào tạo phẫu thuậtTTT ngoài bao là rất cần thiết, nhất là ởcộng đồng.Đây không phải là một báo cáotổng kết thành tích đào tạo trong nhữngnăm qua của Đà Nẵng mà chỉ nhằm nêulên những kinh nghiệm cụ thể chúng tôighi nhận được trong thời gian qua.1.Về cán bộ lãnh đạo:Trong hệ thống quản lý nhà nướcvà quản lý y tế ở địa phương bao gồm rấtTừ sau năm 1992, phẫu thuật thểthủy tinh (TTT) ngoài bao đặt thể thủytinh nhân tạo (TTTNT) hậu phòng bắtđầu phát triển mạnh tại Việt Nam, dầndần thay thế kỹ thuật mổ lấy TTT trongbao đang thịnh hành trước đó. Nhờnhanh chóng được trang bị kính hiển viphẫu thuật, dụng cụ vi phẫu và TTTNT,đặc biệt những khóa đào tạo phẫu thuậtviên (PTV) đầu tiên, các cơ sở nhãn khoađã nổ lực tìm mọi cách để phát triển kỹthuật này. Trong khu vục Miền Trung vàTây Nguyên, Đà Nẵng là một trongnhững đơn vị mắt đã có các bước pháttriển sớm và liên tục về công tác mổtuyến, cần thiết phải đào tạo khôngngừng lực lượng PTV cho cộng đồng.Đã từ lâu nhiều PTV trong vàngoài nước đã luôn luôn chú trọng côngtác đào tạo mới nhằm nhân rộng sốlượng PTV đảm bảo yêu cầu số lượngbệnh nhân mù do đục TTT ngày càngđược phát hiện nhiều, đặc biệt là tuyến97nhiều thành phần cán bộ với các cươngvị khác nhau, ở đây chúng tôi chỉ nói đếnvai trò của cán bộ lãnh đạo đơn vị nhãnkhoa.1.1. Thủ trưởng đơn vị là nhân tốquyết định nhất:1.1.1. Có tầm nhìn đúng đắn về hướngtương lai:Đánh giá đúng đắn về gánh nặngcủa ngành mình tại địa phương:Khi triển khai phẫu thuật tại cộngđồng, điều ghi nhận đầu tiên là càng mổnhiều thì số lượng người mù tự đến vớikỹ thuật này càng tăng. Bấy giờ mộtđánh giá tỉ lệ mù do đục TTT và tỉ lệ đụcTTT cần phải phẫu thuật vẫn còn rất khókhăn. Vì vậy số lượng PTV được đào tạomới và đào tạo lại luôn luôn phải chạytheo nhu cầu thực tế. PTV nòng cốt lànhững người đã qua đào tạo cơ bản tạicác khóa của GS Fred Hollows, BSRuit... Họ có nhiệm vụ đào tạo mới vàkiểm tra việc đào tạo lại.Bảng 1.1: PTV ngoài bao đặt TTTNT đã được đào tạo tại Đà NẵngĐào tạo dài ngày6 tháng - 123 - 6 thángtháng35 người17 (*)19(*) trong đó có 2 BS từ Lào và 5 BS từ Campuchia.Các lớpngắn ngàyHọc viên là các BS mắt từ nhiềutỉnh khác nhau.Thuyết phục các ban ngành liênquan: Chủ động cho họ thấy thực tế sựquá tải bệnh nhân mù do đục TTT ở cộngđồng.Tranh thủ các nguồn miễn phínhân đạo dành cho phẫu thuật ngoài bao.Cử bác sĩ mới về đi học chuyênkhoa càng sớm càng tốt, không chờ đợicho quen việc tại cộng đồng.Phải kết hợp đào tạo tại bệnh việnvà tại cộng đồng. Dựa vào lịch công táccủa Bệnh viện và các địa phương để lênlịch tập huấn thống nhất.1.1.2. Giao việc đúng khả năng từngcán bộ:> 12 tháng7TC78+Không chú trọng đào tạo PTV cho:BS quá lớn tuổi.Chưa học chuyên khoa mắt.+Không để người không có kỷ năngtốt sớm làm PTV chính.+Chọn các cán bộ có trình độ Trungcấp và một số BS đảm nhiệm công tác tổchức: tiền trạm, triển khai và hậu phẫu.Đây là đội ngũ hết sức quan trọng, họ cókhả năng tổ chức đợt mổ thành công,không phải ai cũng làm được. Chính họlà người sơ bộ chọn ra những mắt chophép đào tạo mổ.1.2. Nhiệm vụ của PTV nòng cốt:Qua một thời gian, thủ trưởng phảisớm nhận biết PTV nào hội đủ các yếu tố98cần thiết để trở thành người đi đào tạongười khác.Thông thường, tất cả PTV mới đềuphải qua các bước:Hướng dẫn lý thuyết lâm sàng trêntài liệu tập huấn: Hướng dẫn viên tổnghợp và cập nhật tài liệu tập huấn, khôngtổ chức lớp học chính thức, thời giantranh thủ hoặc xếp lịch tuần để giúp BScó khái niệm theo các bước:Đặt ra yêu cầu học những gì.Kiến tập.Tham gia khám sàng lọc.Chuẩn bị bệnh nhân.Phụ mổ.Được chỉ dẫn trong khi phụ mổ.Tham gia hậu phẫu và tái khám.Tập trên kính hiển vi phẫu thuật.Được thực tập các thì phẫu thuậtBước đầu phải chọn lựa thật kỹnhững trường hợp dành cho đào tạo.Trong mỗi kíp đi tuyến cơ sở bắt buộtphải có ít nhất 1 PTV nòng cốt. Nhữngyếu tố chính để PTV chọn tập huấn:Đục TTT không có bệnh lý kèmtheo. Khám cả lúc trước và sau khi dùngthuốc giãn đồng tử, chọn mắt đồng tửgiãn tốt.Thị lực: Mắt kia còn thị lực đủ đểđi lại sinh hoạt. Tuyệt đối không chọnmắt duy nhất.Dạng đục TTT: đục TTT tuổi giànhưng tuổi bệnh nhân nằm ngoài tuổi laođ ...