Giáo án Lịch Sử lớp 10: NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII

I.MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần: 1. Về kiến thức Giúp học sinh nắm và hiểu: Sự sụp đổ của triều đình nhà Lê đã dấn đến sự phát triển của các thế lực phong kiến. Nhà Mạc ra đời và tồn tại hơn nửa thế kỉ đã góp phần ổn định xã hội trong một thời gian. Chiến tranh phong kiến diễn ra trong bối cảnh xã hội Việt Nam thế kỉ XVI - XVIII đã dẫn đến sự chia cắt đất nước. Tuy ở mỗi miền (Đàng Trong, Đàng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Lịch Sử lớp 10: NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIII NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TRONG CÁC THẾ KỈ XVI - XVIIII.MỤC TIÊU BÀI HỌCSau khi học xong bài học yêu cầu HS cần: 1. Về kiến thứcGiúp học sinh nắm và hiểu: Sự sụp đổ của triều đình nhà Lê đã dấn đến sự phát triển của các thế lực phong kiến. Nhà Mạc ra đời và tồn tại hơn nửa thế kỉ đã góp phần ổn định xã hội trong một thời gian. Chiến tranh phong kiến diễn ra trong bối cảnh xã hội Việt Nam thế kỉ XVI - XVIII đã dẫn đến sự chia cắt đất nước. Tuy ở mỗi miền (Đàng Trong, Đàng Ngoài) có chính quyền riêng nhưng chưa hình thành hai nước.2. Về tư tưởng, tình cảm Bồi dưỡng ý thức xây dựng và bảo vệ đất nước thống nhất. Bồi dưỡng tinh thần dân tộc.3. Kĩ năng Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp vấn đề. Khả năng nhận xét về tính giai cấp trong xã hội.II- THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY HỌC Bản đồ Việt Nam phân rõ ranh giới hai miền. Một số tranh vẽ triều Lê - Trịnh. Một số tài liệu về Nhà nước ở 2 miền.III- TÌNH HÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC1. Kiểm tra bài cũCâu 1: Vị trí của Phật giáo trong các thế kỉ X - XVI? Biểu hiện nào chứng tỏ sự phát triển của Phật giáo ở giai đoạn này?Câu 2: Bằng những kiến thức đã học, em hãy chứng minh nhà Lê sơ là một triều đại thịnh trị trong lịch sử phong kiến Việt Nam (giành cho học sinh khá - giỏi). 2. Dẫn dắt vào bài mới Ở chương II chúng ta đã được tìm hiểu về các triều đại phongkiến Việt Nam từ X - XV, qua đó thấy được quá trình hình thành,phát triển của Nhà nước phong kiến và những thành tựu kinh tế, vănhoá của nhân dân Đại Việt. Từ đầu thứ kỉ XVI cuộc khủng hoảng xãhội đã làm sụp đổ nhà Lê sơ, kể từ đó Nhà nước phong kiến Đại Việtcó những biến đổi lớn. Để hiểu được những biến đổi của Nhà nướcphong kiến trong các thế kỉ XVI - XVIII chúng ta cùng tìm hiểu bài21.3. Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp Hoạt động của thày và trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm vữngHoạt động 1: Cả lớp, cá nhân I- Sự sụp đổ của nhà Lê. Nhà Mạc thành lập.- Trước hết GV nhắc lại: Triều đại nhà * Sự sụp đổ của nhà Lê.Lê sơ được đánh giá là 1 triều đại thịnh Nhà Mạc thành lập.trị trong lịch sử phong kiến Việt Nam:+ Bộ máy Nhà nước hoàn chỉnh.+ Giáo dục thi cử đạt đến giai đoạn cựcthịnh của giáo dục thi cử phong kiến.Phan Huy Chú nhận xét: Giáo dục cácthời thịnh nhất là thời Hồng Đức...+ Kinh tế được khôi phục và phát triển,kinh đô Thăng Long thực sự là đô thịsầm uất song từ đầu XVI nhà Lê sơ lâmvào khủng hoảng, suy sụp.- Sau đó GV yêu cầu HS theo dõi SGK - Đầu thế kỉ XVI nhà Lê sơtrả lời câu hỏi: Tại sao thế kỉ XVI nhà lâm vào khủng hoảng suyLê sơ suy yếu? Biểu hiện của sự suy yếu.yếu đó?- HS theo dõi SGK trả lời.- GV nhận xét, bổ sung, kết luận về - Biểu hiện: + Các thế lựcbiểu hiện suy yếu nhà nhà Lê sơ. phong kiến nổi dậy tranh chấp quyền lực - Mạnh nhất là thế lực Mạc Đăng Dung.Nguyên nhân làm cho nhà Lê suy sụp + Phong trào đấu tranh củalà do: Vua, quan chỉ lo ăn chơi sa sỉ nhân dân bùng nổ ở nhiềukhông quan tâm đến triều chính và nơi.nhân dân. Địa chủ ra sức chiếm đoạtruộng đất, bóc lột nông dân.GV có thể kể về nhân vật Mạc ĐăngDung (1483 - 1541) quê ở làng CổTrai, Nghi Dương, Hải Phòng. Vốnxuất thân từ nghề chài lưới, có sứckhoẻ, đánh vật giỏi, thi đậu đô lực sĩđược tuyển vào đội Túc vệ. Nhờ có sứckhoẻ, cương trực, lập được nhiều cônglớn trong việc dẹp yên xung đột giữacác đại thần nên nhanh chóng đượcthăng quan, tiến chức. Ông từng làmđến chức Thái phó, Tiết chế 13 đạoquân thủy bộ, có thế lực lớn trong triềuđình (thao túng triều đình).- GV trình bày tiếp: Trong bối cảnh - 1527 Mạc Đăng Dung phếnhà Lê suy yếu, bất lực, Mạc Đăng truất vua Lê lập triều Mạc.Dung đã phế truất vua Lê và thành lậptriều Mạc.GV: Giúp HS hiểu đây là sự thay thếtất yếu và hợp quy luật để HS có nhữngđánh giá đúng đắn về triều Mạc và MạcĐăng Dung.* Hoạt động 2: Cả lớp, cá nhân * Chính sách của nhà Mạc:- GV yêu cầu HS theo dõi SGK trả lờicâu hỏi: Sau khi nhà Mạc lên cầmquyền đã thi hành chính sách gì?- HS theo dõi SGK trả lời.- GV bổ sung, kết luận: - Nhà Mạc xây dựng chính quyền theo mô hình cũ của nhà Lê. - Tổ chức thi cử đều đặn. - Xây dựng quân đội mạnh.GV giảng giải thêm ở thời Lê: Phép - Giải quyết vấn đề ruộngquân điền của nhà Lê đã làm chế độ sở đất cho nông dân.hữu tư nhân về ruộng đất tăng. Ruộngđất công làng xã ít. Đến thời nhà Mạcđã cố gắng giải quyết vấn đề ruộng đấtcho nông dân giúp thúc đẩy nôngnghiệp.GV kết luận về tác dụng của những  ...